Hendrik Melcherts Teeseling (1716-1779)

Hendrik Melcherts Teeseling[1]·[2]·[3]·[4]·[5], van beroep kleermaker, geboren in Lunteren (“Dorp”), gedoopt op 20 augustus 1716 aldaar, zoon van Melchior (Melchert) Hendrikse Teeseling (Teesselinck) en Marrijtje (Maria/ Marijke) Wouters. Hendrik is overleden op 12 december 1779 in Lunteren[6].
Hendrik trouwde op 10 juni 1743 in Lunteren[7]·[8] met Jantjen (Wouters) Wagensveld[9]·[10], gedoopt op 14 april 1715 in Lunteren, dochter van Wouter Hendricksen en Marij (Maria) Gijsbers.

Aantekeningen

[1] Hendrik wordt diverse malen genoemd in de protocollen van opdracht van het dorp Lunteren (Oud Rechterlijk Archief (ORA) Veluwe en Veluwezoom, 1418-1812). Hierna volgen een negental vermeldingen:

  • “Hendrik Melchertsen weduwenaer van Jantjen Woutersen” kocht op 28 december 1750 “Een Huijs geleegen in den Dorpe van Lunteren” van Wouter Gerritsen en Gerrit Janssen.
  • Op 8 maart 1763 kochten de broers Dirk, Hendrik en Wouter Melcherts van Jan Woutersen Eerdbeek “weduenaar en Tugtenaar van Caatje Willemze” en Gijsbert van Cooth “Sig Sterk makende, en de rato caveerende (optredend) voor Sijn absente Huijs Vrouw Wijmtje van Eeteren, en der selven Broeder Anthonij Van Eeteren” een “Stuk Hooijland genaamt de hoeffjes, groot ongeveer twee morgen, geleegen in den Ampte van Eede, Kerspel Lunteren”.
  • Op 8 maart 1763 kocht Hendrik, van Jan Woutersen van Eerdbeek (“weduenaar en Tugtenaar van Caatje Willemsen”), “Een Stuk Turff Vheen geleegen in den Ampte van Eede Kerspel van en bij den Dorpe van Lunteren”.
  • Hendrik kocht diezelfde dag (met zijn broer Wouter), van Gijsbert van Cooth “sig sterk makende en de rato caveerende (optredend) voor sijn absente Huijs vrouw Wijmtje van Eeteren, en sijn swager Anthonij van Eeteren”, een “Campje Bouwland in de Hoeffjes”.
  • De zonen van Melchert Hendrixe, “met namen Hendrik, Wouter en Derk Melcherse”, kochten op 20 februari 1767, van de executeur testament van Jan Schuurman en Johanna Mont, een “Stuk Bouw- weij- en hooijland met sijn wallen, Slooten en Houtgewasschen, mede het Dullen land gent.” (…) “Daerbij nog een Stuk Bouw en weijland met sijn wallen, Slooten en Houtgewaschen, het Veense Campjen gent.”
  • Vervolgens verkochten zij op 27 februari 1770 deze grond (in het register omschreven als “een stukjen velts en Bouwland genaamt het Veentse Kampjen”) aan Evert Brantsen Heijnencamp en (diens echtgenote) Hendrikjen Goossens.
  • Diezelfde dag verkocht hun moeder, “de Wed: van Melchert Hendriksen haar sterk makende met haar Sonen Hendrik Melchertsen en Wouter Melchertsen ende Derk Melchertsen” (…) “Een stuk Hooij of weijland genaamt de Stroet” aan Evert Brantsen Heijnencamp (en diens echtgenote) Hendrikjen Goosens.
  • Hendrik Melchertsen (weduwnaar van Jantjen Wouters) kocht op 26 maart 1770 van Evert Reijersen, (diens echtgenote) Geertjen Aalberts, Maria Aalberts (weduwe van Wouter Gerritsen) en Grietje van Wagensveld (weduwe en boedelhouderse van Elbert Aalbertsen) “Een Huijs en den geheelen uijtweg aan de Noordtzeijde van het Huijs gelegen in den dorpe Lunteren”.
  • Op 23 juni 1770 kocht hij “een Huijs en Hofje daar agter en de halve uijtweg aan de Noordsijde van ’t huijs Staande en gelegen in den Dorpe Lunteren” van Jan Geurtsen en Beeltje Jans.

[2] In het register van de volkstelling van 1749 van het Schoutambt Ede wordt aangetekend dat Hendrik woonachtig was in het dorp Lunteren. Hij had een huis met één heerdstede en daarbij pachtgrond waarover hij in 1749 een bedrag van 3 gulden en 2 stuivers pacht moest betalen. Ook worden op zijn adres 2 knechts en/ of meiden geteld (Register Volkstelling, 1749).

[3] Hendrik Melcherts, weduwnaar van Jantje Wouters, werd in 1752 in het lidmatenregister van de (Nederduitsch) Gereformeerde Kerk van Lunteren ingeschreven.

[4] Op 1 januari 1759 werd “Hendrik Melgertsen uyt t Dorp” bevestigd in het ambt van diaken ((Nederduitsch) Gereformeerde Kerk Lunteren, 1700-1771).

[5] In het register van de herengoederen op de Veluwe wordt op 2 augustus 1777 aantekening gemaakt van het transport van een zesde part in het herengoed Horstart in Meulunteren aan Zeeltje Jans (weduwe van Willem Cornelissen), na overdracht door Hendrik Wouters, (diens echtgenote) Grietje Cornelissen, Hendrik Melchertsen (weduwnaar van Jantje Wouters) en Grietje Wouters (Jonge, E. de; Enk, B.J. van den; Werkgroep Herengoederen, 1990).

[6] Inschrijving in het begraafregister: “12 do Hendk Melcherts laat kindre na begraven den 18 do”.

[7] Inschrijving in het trouwregister: “Den 10 juni Hendrik Melchers J:M. met Jantje Hendrikse J:D. byde uyt t dorp”.

[8] Wat wel aardig is om te vermelden, is het feit dat bij hun zoon Melgert een directe lijn naar één van de boerderijen Wagensveld in Renswoude ligt. Dit niet door afstamming, maar door zijn eerste huwelijk. Melgert (ook Melchior genoemd) Hendriksen (van) Teseling (Teselink/ Teijseling), van beroep kleermaker, werd geboren in Lunteren (“Dorp”) en werd op 11 maart 1747 aldaar gedoopt als zoon van Hendrik Melgerts en Jantje Wouders. Melgert is overleden op 24 maart 1835 in Barneveld. Melgert trouwde op 3 maart 1782 in Lunteren met Aaltje (Gerrits) Hoefakker, geboren in Renswoude (“op Waagesfeld”), gedoopt op 31 augustus 1755 aldaar, dochter van Gerrit Peetersze (Hoefakker) en Gerritje Saare. Aaltje is overleden op 25 juni 1794 in Lunteren. Melgert trouwde later op 28 oktober 1798 in Lunteren met Teuntje (Teunissen) Bos, van beroep spinster, volgens de inschrijving in het huwelijksregister werd Teuntje geboren onder Otterlo en was zij woonachtig onder Lunteren. Teuntje is overleden op 30 april 1821 in Ede (Lunteren).

[9] Jantje wordt in de overlijdensakte van haar zoon Melgert (Melchior) Teseling, hij overleed op 24 maart 1835 in Barneveld, wordt zij Jantje Wagensveld genoemd. Daaruit blijkt dat zij de achternaam “Wagensveld” ook voerde, of in ieder geval onder die naam bekend was.

[10] Jantje overleed tussen 11 maart 1747 en 1752. Op 11 maart 1747 werd haar jongste zoon Melgert in Lunteren gedoopt. In 1752 werd haar weduwnaar lidmaat van de (Nederduitsch) Gereformeerde Kerk van Lunteren. Omdat het begraafregister tot 1754 ontbreekt, is geen exacte datum van overlijden vast te stellen.

Bronnenlijst (Specifieke bronnen)

  • (Nederduitsch) Gereformeerde Kerk Lunteren. (1700-1771). Trouwregister (Nederduitsch) Gereformeerde Kerk Lunteren (RBS 595). Bevestiging ambtsdragers (Aantekening in het trouwregister). Gelders Archief (www.geldersarchief.nl).
  • Jonge, E. de, Enk, B.J. van den, & Werkgroep Herengoederen. (1990). De herengoederen op de Veluwe (Deel 1). Vereniging Veluwse Geslachten.
  • Oud Rechterlijk Archief (ORA) Veluwe en Veluwezoom (1418-1812). Vermelding in het Oud Rechterlijk Archief van de Veluwe en Veluwezoom. Inleiding: Het archief bevat o.a.: Archief Klaringsgericht te Engelanderholt; Archief Drostambt van Veluwe en Richterambt van Veluwezoom; Plaatselijke gerichten in Veluwe en Veluwezoom (1795-1802); Archief Scholten van de Veluwe en het Archief van de Protocolhouders (1675-1811). Veluwe en Veluwezoom: Gelders Archief (0203): www.geldersarchief.nl.
  • Register Volkstelling. (1749). Deze lijst is opgemaakt in het kader van de volkstelling die dat jaar was uitgeschreven door de Staten van de Veluwe in het kader van de belastingheffing. Deze volkstelling was een voorloper van de huidige bevolkingsregistratie. Ede: ArchieVal: Gemeentearchieven Barneveld, Ede & Scherpenzeel (www.archieval.nl).